تاثیر برخی مواد اصلاحی آلی و معدنی برکاهش زیست فراهمی و توزیع شکل های شیمیایی سرب و کادمیوم در یک خاک آهکی آلوده به عناصر سنگین

Authors

  • اسماعیل دردی پور دانشیار گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • سمیه سفیدگر شاهکلایی دانشجوی دکتری علوم خاک، گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • فرهاد خرمالی استاد گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • مجتبی بارانی مطلق دانشیار گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
Abstract:

آلودگی منابع آب و خاک به فلزات سنگین، از چالش­های مهم عصر کنونی است؛ به­همین دلیل، آلودگی­زدایی چنین خاک­هایی، پیش­نیاز هرگونه بهره­برداری بهینه از این منابع است. یکی از روش­های مقرون به­صرفه برای پیش­گیری از انتشار فلزات سنگین در منابع آب و خاک، تثبیت و جامدسازی آن­هاست. طی این فرایند، فلزات سنگین در خاک­های آلوده با اصلاح­کننده­هایی همچون مواد آلی و  معدنی واکنش داده و با تشکیل موادی کم­محلول یا نامحلول در محیط، به صورتی پایدار باقی­ می­مانند. در این پژوهش، به‌منظور بررسی اثر مواد اصلاحی آلی (بیوچار تهیه شده در دمای 640 و زمان 30 دقیقه از کاه و کلش برنج و بیوچار تهیه شده در دمای 420 و زمان 2 ساعت از کاه و کلش برنج) و معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، 1 و 5 درصد وزنی بر عدم تحرک و تثبیت دو فلز کادمیوم و سرب در خاک­های آلوده، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار  انجام گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که افزودن مواد اصلاحی به خاک، موجب کاهش غلظت کادمیوم و سرب عصاره­گیری شده با DTPA و EDTA شد. بیشترین کاهش غلظت سرب عصاره­گیری شده با DTPA و EDTA (بخش محلول یا زیست فراهمی) در تیمار سطح 5٪ بیوچار 640 مشاهده شدکه در مقایسه با شاهد، به­ترتیب کاهشی معادل 68 و 2/41 درصد داشتند؛ همچنین بیشترین کاهش غلظت کادمیوم عصاره­گیری شده با DTPA و EDTA به­ترتیب مربوط به تیمارهای سطح 5٪ پومیس و زئولیت  بود که به ترتیب 39 و 8/28 درصد نسبت به شاهد کمتر بودند. بیشترین کاهش غلظت سرب و کادمیوم در بخش تبادلی  در سطح 5٪ بیوچار 640 مشاهده شد که در مقایسه با شاهد، به ترتیب کاهشی معادل 96/54 و 41 درصد  داشتند. کاربرد اصلاح­کننده­ها، اثری معنی­دار بر مقدار کل سرب و کادمیوم خاک نداشتند. بنابراین، تکنیک حاضر، می­تواند به طور مؤثری، زیست فراهمی سرب و کادمیوم را در خاک کاهش دهد که این مساله می­تواند در اصلاح خاک استفاده شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شکل های شیمیایی و زیست فراهمی روی در یک خاک آهکی تحت تأثیر لجن فاضلاب

توزیع، تحرک و زیست­فراهمی عناصر در محیط تنها وابسته به غلظت کل آنها نیست بلکه به فاز جامدی که با آن­ها پیوند یافته نیز مرتبط است. هدف از این تحقیق، تعیین شکل­ها و ارزیابی زیست فراهمی روی در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصاره‌گیری دنباله‌ای بود. بدین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای با شش سطح لجن (0، 5/22، 45، 90، 180، 360 تن در هکتار) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به مدت ...

full text

اثر اصلاح‌کننده‌های آلی و معدنی و زمان خواباندن بر شکل‌های شیمیایی سرب در یک خاک آهکی آلوده

آلودگی خاک به  فلزهای سنگین به‌دلیل اثرهای مخرب آن بر محیط زیست مانند تهدید سلامتی انسان­ها، مسمومیت گیاهان و اثرهای طولانی‌مدتی که بر حاصلخیزی خاک می­گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است. این پژوهش برای تعیین اثرهای اصلاح­کننده­های آلی (بیوچار تولید شده در دو دمای 640 و 420 درجه سلسیوس) و معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) و زمان انکوباسیون بر توزیع گون...

full text

اثر مواد آلی و شوری بر توزیع شکل های شیمیایی روی در یک خاک آهکی پس از کشت ذرت

اطلاع از توزیع شکل­های شیمیایی روی در خاک­های آهکی جهت شناخت زیست­فراهمی و تحرک آن ضروری است. به منظور بررسی اثرات شوری و ماده آلی بر شکل­های شیمیایی روی در یک خاک آهکی تحت کشت ذرت، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. فاکتورها شامل سه سطوح شوری (0، 15 و 30 میلی­اکی والان نمک در کیلوگرم خاک) و دو نوع ماده آلی ( کود گاوی و کاه-کلش گندم) هر کدام در دو سط...

full text

تأثیر برخی اصلاح‌کننده‌های آلی بر ویژگی‌های رویشی و غلظت کادمیوم، روی و سرب در ذرت در یک خاک آلوده به عناصر سنگین

This experiment was conducted to evaluate the effect of vermicompost, pistachio kernel and shrimp shell on the immobilization and availability of Cd, Pb and Zn in corn in polluted soils. Treatments consisted of two levels of pistachio kernel, shrimp shell and vermicompost (5 and 10 % w/w). In control treatment, no amendment was added to the soil. The experiment was carried out as a completely r...

full text

اثر اصلاح کننده های آلی و معدنی بر توزیع شکل های کادمیم در طول زمان انکوباسیون در یک خاک آهکی

افزودن عناصر سنگین به خاک، باعث تغییر الگوی اصلی توزیع عناصر سنگین در خاک می­شود و توزیع عناصر سنگین در خاک بستگی به نوع عنصر، سطح کاربرد، زمان افزودن عناصر و ویژگی­های خاک دارد. این تحقیق جهت بررسی اثر اصلاح­کننده­های آلی و معدنی بر توزیع شکل­های کادمیم در طول زمان انکوباسیون در خاک انجام گردید. تیمارها شامل کاربرد سه سطح (0، 1 و 5 درصد وزنی) اصلاح­کننده­های آلی (بیوچار تهیه شده در دمای 640 در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 41  issue 4

pages  15- 29

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023